Βραδιά παραμυθιού

Σήμερα το απόγευμα στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου της ΔΕΠΠΑΜ έγινε η παρουσίαση του παραμυθιού "Το κουρτινάκι της καρδιάς" από τον ίδιο τον συγγραφέα του κ.Παναγιώτη Κουσαθανά.
Ένα παραμύθι με "μεγάλο" ακροατήριο όπου ο συγγραφέας διάβασε αποσπάσματα από το βιβλίο του, "…το παραμύθι μέσα στο παραμύθι, σαν την ζωγραφική μέσα στην ζωγραφική…" και η βραδιά θύμισε σε όλους τα παιδικά μας χρόνια που με λαχτάρα περιμέναμε να ακούσουμε το παραμύθι, που εμείς με την σειρά μας θα το κάναμε δικό μας και θα μας ταξίδευε εκεί που εμείς θέλαμε…
Στην κατάμεστη αίθουσα ο Προέδρος της ΔΕΠΠΑΜ κ.Πάρης Κλωναρίδης αναφέρθηκε στο συγγραφέα και το πλούσιο του έργο.
"Αιδεσιμότατοι, κύριε Δήμαρχε, κυρίες και κύριοι
Το επίπεδο ανάπτυξης, συγκρότησης και διαμόρφωσης μιας κοινωνίας, αλλά και η αποτελεσματικότητα της, κρίνεται, καθορίζεται από την πολυπλοκότητα και την πολυμορφία των εκφράσεων της σε όλα τα επιμέρους επίπεδα της κοινωνικής ζωής. Πρέπει η ίδια αυτή κοινωνία, να πιστεύει και να αναδεικνύει όλες τις μορφές και τους τρόπους της κοινωνικής αναζήτησης και της πλουραλιστικής έκφρασης. Πρέπει να επιδιώκει μέσα από τις φαινομενικά αντικρουόμενες προσεγγίσεις και απόψεις, να συνθέτει για το καλό του τόπου, για το καλό της ίδιας της κοινωνίας. Τότε αυτή μπορεί να επιβιώσει, να διατηρηθεί στο χρόνο, να αναδείξει τις πραγματικές αιτίες και τις βαθύτερες ρίζες των πραγμάτων, αυτών που την οδήγησαν μέσα από τα μονοπάτια της εξέλιξης στο σήμερα, για να χαράζει με σιγουριά το αύριο.
Ο Παναγιώτης Κουσαθανάς, γνήσιο τέκνο της Μυκόνου, είναι ο λογοτέχνης εκείνος, που εδώ και 26 χρόνια στρατεύει την πένα του για να καταδείξει την ιστορική συνέχεια αυτού του τόπου, την ιστορική του συνοχή στα ζητήματα της παράδοσης, της τέχνης και του πολιτισμού. Ενός ιδιαίτερα πολύτιμου και χαρισματικού πολιτισμού που διαποτίζει ακόμα και σήμερα πολλές πλευρές της κοινωνικής ζωής αυτού του τόπου, και που σίγουρα τον βρίσκει κανείς μέσα σε αυτά τα ίδια τα γονίδια του Μυκονιάτη.
Ο Παναγιώτης Κουσαθανάς υψώνοντας με τη γραφή του την ασπίδα της παράδοσης, αντιστέκεται σ' ότι μπορεί να αλλοτριωθεί σ' ότι μπορεί να καταστραφεί και να αλλοιώσει τα χαρακτηριστικά του νησιού και των ανθρώπων του. Ευαίσθητος, σεμνός, μετριοπαθής και συνάμα βαθιά στοχαστικός, με την ποίηση, την πεζογραφία του αλλά και με το συνολικό του έργο που αφορά στην επιμέλεια κειμένων για την ιστορία και τον πολιτισμό της Μυκόνου, εκφράζει έντονα την αγάπη του για τον τόπο, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του, όπως κανείς δεν νιώθει για κάποιον που αγαπάει όταν φοβάται η ακόμα και διαπιστώνει ότι κάτι δεν πάει καλά η ότι πρόκειται ίσως κάτι κακό να του συμβεί. Πολλές οι αναφορές των ειδικών για το έργο του Παναγιώτη Κουσαθανά, λόγια θερμά, λόγια αναγνώρισης που στέκονται με τον πιο γλαφυρό τρόπο στη σημαντική του προσφορά στα γράμματα και στον πολιτισμό.

Κυρίες και κύριοι
Πριν κλείσω, θα ήθελα ολοκληρώνοντας την παρουσίασή μου να αναφερθώ σε ορισμένα βιογραφικά στοιχεία που αφορούν στον Παναγιώτη Κουσαθανά:
"Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΟΥΣΑΘΑΝΑΣ γεννήθηκε στο νησί μας στις 3 Ιουλίου του 1945. Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο Μυκόνου και από το 1957 έως το 1963 εφοίτησε στο «Οκτατάξιο» τότε Γυμνάσιο Τήνου, αφού εκείνα τα δύσκολα χρόνια το νησί μας δεν διέθετε Γυμνάσιο. Στις πανεπιστημιακές εισαγωγικές εξετάσεις τού 1963 επέτυχε σε δύο τμήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, της Ελληνικής και της Αγγλικής Φιλολογίας, όπου εφοίτησε ως υπότροφος μέχρι το 1968, οπότε πήρε το πτυχίο του.
Από τον Οκτώβριο του 1968 έως τον Φεβρουάριο του 1971 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία ως Έφεδρος Ανθυποσμηναγός. Έκτοτε, με μόνο κάποια περιστασιακά ταξίδια στην Αγγλία, Γαλλία, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Αυστρία και αλλού, ζει αδιακόπως και εργάζεται στο νησί μας, το οποίο, όπως λέει ο ίδιος, «μου έλειψε και το νοστάλγησα τόσο πολύ κατά την διάρκεια των σπουδών μου, που δεν μου δίνει η καρδιά μου ούτε στιγμή να το αποχωριστώ.»
Ο Π. Κ. διορίστηκε ως καθηγητής για πρώτη φορά το 1971, αλλά δεν αποδέχτηκε τον διορισμό γιατί εκείνα τα δίσεχτα χρόνια διάφοροι λόγοι και συγκυρίες τον έστελναν να υπηρετήσει εκτός Μυκόνου, ενώ υπήρχε κενό της ειδικότητάς του στο σχολείο μας. Επαναδιορίστηκε το 1976 και αυτή τη φορά τοποθετήθηκε στη Μύκονο. Εργάστηκε στο Γυμνάσιο και το Λύκειο του νησιού μας ως καθηγητής της αγγλικής γλώσσας και ως φιλόλογος των ελληνικών σχεδόν επί μιαν εικοσαετία κατά τα ηρωικά χρόνια που τα δυο αυτά σχολεία μας προσπαθούσαν να ολοκληρωθούν και να σταθούν στα πόδια τους. Χωρίς ο ίδιος να το επιδιώξει υπηρέτησε για ένα διδακτικό έτος και ως διευθυντής του Γυμνασίου μας. Το 1995 παραιτήθηκε από την εκπαίδευση και έκτοτε έχει ολοκληρωτικά επιδοθεί στη συγγραφή των βιβλίων του.
Τον διακρίνει η αγάπη για τον γενέθλιο τόπο του, τη φύση του, τα αρχιτεκτονήματά του, τον πολιτισμό και την ιστορία του, η αφοσίωση στην λογοτεχνική δουλειά του και η λατρεία του για την κλασική μουσική στην οποία είχε μυήσει πολλούς από τους μαθητές του. «Η ανταμοιβή μου από τα χρόνια και της δικής μου μαθητείας στο σχολείο», μας είπε ο Π. Κ., «είναι η αγάπη που διακρίνω στα μάτια των μαθητριών και των μαθητών μου, οικογενειαρχών τώρα πλέον, όταν με χαιρετούν ή με συστήνουν στα παιδιά τους, και η σφραγίδα που άφησε στην ψυχή τους –και την δική μου– η αμφίδρομη διδασκαλία, διδασκαλία με την ευρύτερη σημασία του όρου…»
Ως συγγραφέας ο Π. Κ. εργάζεται αθόρυβα στη Μύκονο και έχει εκδώσει ώς τώρα εικοσιένα βιβλία με ποιήματα, διηγήματα, κείμενα για τον πολιτισμό και την ιστορία της Μυκόνου, έχει επίσης μεταφράσει στη γλώσσα μας αγγλόφωνη ποίηση που έχει δημοσιευτεί σε λογοτεχνικά περιοδικά. Πρωτοπαρουσιάστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1966 με ένα του ποίημα στο λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Εστία, αλλά είχαν ήδη προηγηθεί δημοσιεύματά του στον τοπικό τύπο του νησιού από τότε που ήταν παιδί. Για τη δημιουργία του η κριτική έχει επανειλημμένως μιλήσει με κολακευτικότατα λόγια.
Από τα «μυκονιάτικα» έργα του Π. Κ. ξεχωρίζουν τα Όρτσ’ αλά μπάντα!, Αναδρομικός διάπλους στην παλιά Μύκονο (Δήμος Μυκόνου και Εκδόσεις Ίνδικτος 1986 και 2002), Χρηστικό Λεξικό του ιδιώματος της Μυκόνου (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1996), Ενθύμιον Μυκόνου (1885-1985), Σχόλια σε φωτογραφίες (επίσης Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 1998) και οι συνεργασίες του επί δεκατρία χρόνια στην αλησμόνητη εφημερίδα Η Μυκονιάτικη, από τις στήλες της οποίας προσπάθησε να κάνει γνωστό στους συμπατριώτες του τον πολιτισμό του νησιού και την σπουδαία μορφή τής λογοτεχνίας μας, την αδικημένη και καταλαλημένη Μυκονιάτισσα Μέλπω Αξιώτη. Το πρώτο του βιβλίο (Συρραφή ονείρων, 1980) έχει τιμηθεί με το Βραβείο Μαρίας Περικλή Ράλλη και τα Παραμιλητά, Κείμενα για τον πολιτισμό και την ιστορία της Μυκόνου (Εκδόσεις Ίνδικτος 2002) έχει προσφάτως τιμηθεί με την ανώτατη πολιτειακή διάκριση στον λογοτεχνικό τομέα, το Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Χρονικού-Μαρτυρίας. Τελευταίο του βιβλίο το παραμύθι του για μικρούς και μεγάλους Το κουρτινάκι της καρδιάς (Ίνδικτος 2005).
Αυτή τη στιγμή ο Π. Κ. ετοιμάζει:
α. τους δύο επόμενους και τελευταίους τόμους της βραβευμένης σειράς Παραμιλητά
β. μια έκδοση με 84 παραμύθια που συγκέντρωσε στη Μύκονο το 1910 και το 1911 ο Γάλλος Ελληνιστής Λουδοβίκος Ρουσέλ, και
γ. ένα βιβλίο με διηγήσεις με τίτλο Λοξές ιστορίες που τελειώνουν με ερωτηματικό."

Σας ευχαριστώ όλους.

Στην συνέχεια ο συγγραφέας παρουσίασε το βιβλίο του και διάβασε αποσπάσματα του.
"…Κανείς δεν περιμένει ότι τα δυο ευτραφή πειραχτήρια, ο Αλεκάρας και ο Γερασιμάρας, θα αλλάξουν τον ανάποδο χαρακτήρα τους που βασανίζει τον κόσμο του νησιού. Όμως επειδή στα παραμύθια και στη ζωή συμβαίνουν κάποτε αναπάντεχα, αλλά όχι ανεξήγητα, θαύματα, μετά από έναν αποκριάτικο μπαλαριστό χορό που σέρνει ο "Αμίλητος" προκαλείται μέγας σεισμός, τραβιέται το κουρτινάκι της καρδιάς τού Αλεκάρα και του Γερασιμάρα κι επιτέλους ο βοριάς και το φως βρίσκουν την ευκαιρία να τρυπώσουν μέσα. Αποτέλεσμα; Παρά το υπερβολικό πάχος τους οι δυο αχώριστοι φίλοι μετεωρίζονται τώρα ανάλαφροι σαν μπαλόνια ή χαρταετοί στον καταγάλανο ουρανό κι έκθαμβοι όλοι τους καμαρώνουν…"
Μετά την παρουσίαση πολλοί παρεβρισκόμενοι ζήτησαν να υπογράψει ο κ. Παναγιώτης Κουσαθανάς το βιβλίο τους και να συνομιλήσουν για λίγο, από κοντά με τον συγγραφέα.
Ευχαριστούμε κ.Παναγιώτη για την όμορφη βραδιά αλλά κυρίως για το μεγάλο έργο σας, που τιμάει αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του.