e-adeies: Τα χαρακτηριστικά του νέου συστήματος

Το ΥΠΕΝ και το ΤΕΕ ανακοίνωσαν τη λειτουργία του νέου ηλεκτρονικού συστήματος έκδοσης οικοδομικών αδειών που ονομάζεται e-adeies. Πέρα όμως από όσα αναφέρονται στο ρεπορτάζ από τη συνέντευξη τύπου Σταθάκη (ΥΠΕΝ)- Στασινού (ΤΕΕ), ποιες λεπτομέρειες του συστήματος κάνουν τη διαφορά και τι άλλαξε στη χώρα;

Τι αλλάζει;

Με το νέο σύστημα απλοποιείται η διαδικασία για την έκδοση της αδείας και διευκολύνεται ο τυποποιημένος έλεγχος, ενώ ταυτόχρονα δημιουργείται αρχείο για την (μελλοντική) Ταυτότητα του Κτιρίου. Το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αποτελεί σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης και των πολεοδομικών αυθαιρεσιών. Επίσης επιτυγχάνεται διαφάνεια στους ελέγχους και εξάλειψη κάθε «ευκαιρίας» για αθέμιτη συναλλαγή μεταξύ πολιτών, μηχανικών και υπηρεσιακών παραγόντων. Πολύ σημαντική είναι επίσης η μείωση της γραφειοκρατίας που επιτυγχάνεται, απελευθερώνοντας πόρους και ανθρώπους για τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας. Με το ηλεκτρονικό σύστημα εξασφαλίζονται επίσης εργαλεία και αξιόπιστα στοιχεία που χρειάζονται τόσο οι επιτελικές μονάδες του κράτους όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε να επιτελούν αρμοδιότητές τους όπως ο σχεδιασμός και η εκτέλεση υποδομών, η εφαρμογή πολεοδομικών και χωροταξικών σχεδίων, ο έλεγχος δόμησης κλπ.

Πώς φθάσαμε εδώ;

Το Ενιαίο Σύστημα Υποβολής Αιτήσεων, Έγκρισης και Ελέγχου Πολεοδομικών Αδειών Δόμησης αρχικά λειτούργησε πιλοτικά σε 6 πολεοδομικά γραφεία (Αθήνα, Πειραιά, Κόρινθο, Ηράκλειο, Χανιά και Κομοτηνή) αλλά και στην αρμόδια κεντρική Διεύθυνση του Υπουργείου, την περίοδο 2014-2015. Προβλεπόταν ένα τέτοιο ηλεκτρονικό σύστημα από το νόμο 4030/2011, αλλά όχι τόσο εκτεταμένο. Με την αλλαγή κυβέρνησης το 2015 τα πράγματα «κόλλησαν» και χρειάστηκε να καταθέσει νέο νόμο με ρητές προβλέψεις το 2017 ο Γιώργος Σταθάκης, με τον Ν4495 για το δομημένο περιβάλλον. Το ΤΕΕ προσάρμοσε το ήδη έτοιμο ηλεκτρονικό σύστημα στις απαιτήσεις του νέου νόμου και από 3 Σεπτεμβρίου 2018 λειτούργησε πιλοτικά σε όλη τη χώρα.

Πώς έγινε;

Το νέο σύστημα ηλεκτρονικής έκδοσης των οικοδομικών αδειών υλοποιήθηκε τεχνικά από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας με τη συνεργασία του ΥΠΕΝ, το οποίο έχει την ιδιοκτησία του συστήματος. Μέρος του χρηματοδοτήθηκε στο παρελθόν από το ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο του έργου της «Ψηφιακής Ταυτότητας Κτιρίου», με την επίβλεψη και τη συνεργασία του ΥΠΕΚΑ. Το υπόλοιπο αναπτύχθηκε από το ΤΕΕ, το οποίο και αναλαμβάνει τη συντήρηση, αναβάθμιση, επικαιροποίηση κλπ, έναντι ενός τέλους ανταπόδοσης που θα καταβάλλεται από τους χρήστες τους συστήματος (τους μηχανικούς δηλαδή ή τους πελάτες τους).

Τα χαρακτηριστικά του νέου συστήματος

Όλα τα δικαιολογητικά και οι μελέτες για την έκδοση οικοδομικής άδειας υποβάλλονται και διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά, κατά τα προβλεπόμενα από τον νόμο στάδια. Δυνατότητα παρακολούθησης της διαδικασίας έκδοσης της οικοδομικής άδειας, με ειδικό κωδικό πρόσβασης έχουν, μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή τους, τόσο οι μηχανικοί και αρμόδιοι υπάλληλοι των υπηρεσιών δόμησης, όσο και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες. Μέσα από το ίδιο ηλεκτρονικό σύστημα συνδέεται η έκδοση της οικοδομικής άδειας με την έκδοση της ταυτότητας του κτιρίου και ταυτοχρόνως γίνεται , χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, ο προσδιορισμός του επιθεωρητή δόμησης, από τη λίστα των μηχανικών που έχουν ήδη διαπιστευτεί στο ΥΠΕΝ,  για όλες τις περιοχές της χώρας, προκειμένου να κάνουν αυτοψίες κατά τα προβλεπόμενα στάδια κατασκευής κάθε νέας οικοδομής.

Αναλυτικά:

– Το σύστημα δέχεται αιτήσεις και όλα τα απαιτούμενα συνοδευτικά δικαιολογητικά και μελέτες, σύμφωνα με τους ισχύοντες πίνακες πληρότητας, σε ηλεκτρονική μορφή.
– Η αίτηση εισάγεται σε ροή ελέγχου στην αρμόδια, σύμφωνα με τον γεωγραφικό εντοπισμό, Υπηρεσία Δόμησης, στην οποία οι αρμόδιοι υπάλληλοι κάνουν τον έλεγχο και τυχόν παρατηρήσεις ηλεκτρονικά και γνωστοποιούνται στον μηχανικό σε πραγματικό χρόνο.
– Η άδεια εκδίδεται μετά την έγκριση όλων των απαιτούμενων σταδίων και τη διαπίστωση πληρότητας για τις απαιτούμενες μελέτες, αλλά και την κατάθεση τυχόν πρόσθετων δικαιολογητικών.
– Όλη η διαδικασία ελέγχου, το ιστορικό μεταβολών και ο φάκελος τηρούνται ηλεκτρονικά και είναι διαθέσιμα στον Μηχανικό, στον ιδιοκτήτη, στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και στο Υπουργείο.
– Στο ίδιο σύστημα έχει ενσωματωθεί η ηλεκτρονική διαδικασία εισαγωγής αιτημάτων για έλεγχο, η τυχαία επιλογή ελέγχων δόμησης και τα αποτελέσματα τους.
– Επίσης, υπάρχει πρόβλεψη για διαβίβαση στοιχείων σε απάντηση αιτημάτων από άλλες, εκτός Υπηρεσιών Δόμησης υπηρεσιών, για την παράλληλη αναζήτηση τυχόν πρόσθετων εγκρίσεων.

Πρόσβαση στο σύστημα, με επιμέρους δικαιώματα πρόσβασης, οι εξής:

• Οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, με δυνατότητα ανάγνωσης των φακέλων που αναφέρονται στις δικές τους ιδιοκτησίες.
• Αρμόδιοι μηχανικοί με πλήρη πρόσβαση, οι οποίοι υποβάλλουν τα στοιχεία για τα έργα που έχουν αναλάβει.
• Οι αρμόδιοι υπάλληλοι των Υπηρεσιών Δόμησης (με βάση την εσωτερική τους ιεραρχία) με πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία των αδειών που ανήκουν γεωγραφικά στη συγκεκριμένη Υπηρεσία Δόμησης, με δικαίωμα παρεμβάσεων, παρατηρήσεων και έκδοσης διοικητικών πράξεων.
• Οι αρμόδιοι υπάλληλοι των κεντρικών υπηρεσιών του Υπουργείου με πλήρη πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα.

Επιδιωκόμενα αποτελέσματα

Σύμφωνα με κύκλους του ΤΕΕ, τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα από αυτή τη μεταρρύθμιση είναι:

• Πλήρης ηλεκτρονική τεκμηρίωση των στοιχείων του φακέλου μιας άδειας δόμησης.
• Δυνατότητα ολοκλήρωσης της διαδικασίας χωρίς επίσκεψη μηχανικών και ιδιοκτητών στις Υπηρεσίες Δόμησης, χωρίς την επιβάρυνση με το καθήκον της εξυπηρέτησης κοινού, άρα και την απόσπαση από το κύριο έργο τους των στελεχών των Υπηρεσιών Δόμησης.
• Πλήρης τεκμηρίωση της τυχόν χρονικής καθυστέρησης στην έκδοση μιας αδείας, σε όλα τα στάδιά της.
• Κατάργηση της γραφειοκρατίας στην ανάδειξη των ελεγκτών δόμησης και στην τεκμηρίωση των ελέγχων.
• Μείωση κόστους για την δημιουργία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας των νέων Κτιρίων.
• Για πρώτη φορά θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν χαμηλού κόστους εργαλεία, με ταυτόχρονη δυνατότητα κάλυψης μεγάλων περιοχών, για την ουσιαστική καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης τόσο από τις Υπηρεσίες Δόμησης, όσο και από τις κεντρικές υπηρεσίες του αρμόδιου Υπουργείου.

Ποιες άδειες βγαίνουν ηλεκτρονικά

Όλες οι οικοδομικές άδειες μπορούν από χθες να βγουν ηλεκτρονικά, μέσα από το e-adeies. Όπως ανέφερε ο Γιώργος Σταθάκης, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ν. 4495, όλα τα κτίρια εντάσσονται σε τρεις κατηγορίες. Πλέον η έκδοση άδειας για την κατηγορία 3, που αφορά στην κατοικία, γίνεται σχεδόν αυτόματα, αμέσως μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου από το μηχανικό. Η εκκίνηση της λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι υποχρεωτική για αυτή την κατηγορία, ενώ για τις δυο άλλες θα προσφερθεί η δυνατότητα παράλληλης χρήσης του συστήματος, προκειμένου να δοθεί χρόνος στις πολεοδομίες να κλείσουν τους φακέλους που έχουν συσσωρευτεί. Την 1η Δεκεμβρίου θα είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική έκδοση για όλες τις κατηγορίες. Από εκεί και μετά, πέρα από τις κανονικές οικοδομικές άδειες, ηλεκτρονικά μπορούν να εκδοθούν από εχθές:

• ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΜΙΚΡΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ
• ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
• ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ
• ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΩΝ ΑΔΕΙΩΝ
• ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΠΟΠΕΡΑΤΩΣΗΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ
• ΑΔΕΙΑ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΗΣ
• ΕΓΚΡΙΣΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
• ΠΡΟΕΓΚΡΙΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ
• Εγκρίσεις συλλογικών οργάνων με ηλεκτρονική διαδικασία (άρθρα 7,12 & 14 του Νόμου 4495/2017)